เรามักจะเข้าใจกันว่า การนอนที่ดีคือ การนอนให้ครบ 8-10 ชั่วโมง แต่ทำไมบางคนที่นอนได้เวลาตามนี้ ตื่นมากลับรู้สึกไม่สดชื่น รู้สึกเหมือนนอนไม่เต็มอิ่มล่ะ ก็เพราะการนอนหลับของเรานั้นยัง ‘ทำงานไม่ครบลูป’ แล้วลูปการนอนที่ดีเป็นอย่างไร วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟังผ่าน NON 101 : บทนอนพื้นฐานที่ควรรู้ ครับ 😉
ร่างกายของเรานั้นก็คล้ายกับโรงงาน ขณะที่เรานอนหลับอยู่ หลายคนอาจจะคิดว่าโรงงานนั้นปิด แต่จริงๆ แล้วยังมีเครื่องจักรที่ทำงานอยู่ตลอดเวลา สมองก็เป็นหนึ่งในนั้นเหมือนกันครับ ในช่วงที่เรานอนหลับอยู่จะถูกแบ่งออกเป็น 2 แบบ ถ้าเป็นศัพท์ทางการแพทย์เรียกว่า
ช่วงการหลับที่ไม่มีการกลอกตาอย่างรวดเร็ว (NREM) หรือ ภาษาชาวบ้านก็คือ ช่วงนอนหลับธรรมดานี่แหละ และช่วงที่มีการกลอกตาอย่างรวดเร็ว (REM)หรือ ช่วงนอนหลับฝัน
ในหนึ่งคืนของเราจะมีวงจรของ NREM 4-6 ครั้ง/คืน ซึ่งจะมีระยะ REM สั้นๆ ตามมา แต่เมื่อเวลาผ่านไป ช่วง NREM ก็จะสั้นลง และช่วง REM ก็จะยาวขึ้น โดยมีลูปของการนอนอยู่ที่ครั้งละ 90 นาที โดยในช่วง 90 นาทีนี้ ถือเป็น 1 รอบ/ลูปการนอนนั่นเอง ซึ่งในแต่ละลูปก็จะแบ่งออกเป็น 4 ช่วง เราลองไปดูกันครับ ว่ามีช่วงไหนบ้าง
ช่วงที่ 1 (เริ่มง่วง)
เป็นช่วงที่เราสลึมสลือ ร่างกายกำลังปรับโหมดเข้าสู่การนอน ช่วงระยะเวลาจากสภาวะที่ตื่นเข้าสู่สภาวะหลับนี้จะอยู่ที่ประมาณ 30 วินาที – 7 นาที โดยจะตื่นค่อนข้างง่าย หากถูกกระตุ้นด้วยสิ่งแวดล้อมภายนอก เรียกว่า ได้ยินเสียงนิดเดียวจากที่กำลังจะหลับ ก็สะดุ้งออกจากภวังค์ได้ง่ายๆ
ช่วงที่ 2 (หลับตื้น)
ในระยะนี้ร่างกายเริ่มเข้าสู่ขั้นตอนการหลับแบบจริงจัง ใช้เวลาประมาณ 20 นาที และยังเป็นช่วงที่ตื่นง่ายถ้าถูกปลุกครับ
ช่วงที่ 3 (ก่อนหลับลึก)
ในช่วงนี้ชีพจรจะเต้นช้าลง ดวงตาหยุดเคลื่อนไหว คลื่นสมองช้าลง หากถูกปลุกจะไม่ตื่นโดยง่าย เนื่องจากเริ่มเข้าสู่ช่วงหลับลึก และการหลับในช่วงนี้ใช้ระยะเวลาประมาณ 20-30 นาที
ช่วงที่ 4 (หลับลึก)
เป็นช่วงระยะหลับลึก ระยะนี้ร่างกายจะหลับสนิทที่สุด และ “โกรทฮอร์โมน (Growth Hormone)” ก็จะหลั่งเพื่อให้ร่างกายเจริญเติบโต และซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย รวมทั้งชะลอวัย การหลับในช่วงนี้ใช้ระยะเวลาประมาณ 30-50 นาที
ถ้าเราเข้าใจลูปของการนอนหลับบ้างแล้ว ก็จะทำให้รู้ว่า การนอนแบบมีประสิทธิภาพให้ตื่นขึ้นมาแบบสดชื่นนั้นไม่ใช่การนอนนานๆ เสมอไป แต่เป็นการนอนหลับให้ครบลูป หรือหลายคนจะเรียกว่า การนอนแบบครบรอบวงจรตามกฎการนอน 90 นาที หากใครอยากนอนหลับสบายแล้วตื่นขึ้นมาสดชื่น และครบตามลูป วิธีการง่ายๆ คือให้เอาเวลาที่ต้องการตื่น นับย้อนกลับไป 90 นาที 5 ลูป ก็จะได้เวลาที่เราควรเข้านอนครับ รู้แบบนี้แล้วต่อไปตื่นอีกกี่ครั้งก็สดชื่น ไม่งัวเงีย พร้อมใช้ชีวิตอย่าง Productive แล้ว